Χειρουργική θεραπεία 

Η Προετοιμασία για την Εγχείρηση του Παιδιού Σας. Αν το παιδί σας χρειάζεται εγχείρηση, αυτή θα γίνει σε ένα νοσοκομείο που έχει ειδική ικανότητα και πείρα στις εγχειρήσεις καρδιάς σε παιδιά. Αυτό μπορεί να είναι ένα νοσοκομείο που είναι γνώριμο και οικείο για εσάς και το παιδί σας, ή μπορεί να είναι ένα διαφορετικό νοσοκομείο με ιδιαίτερη ικανότητα και πείρα στην εγχείρηση που χρειάζεται το παιδί σας.

Είναι σημαντικό να βρίσκεται το παιδί σας σε όσο το δυνατόν καλύτερη υγεία όταν θα γίνει η εγχείρηση. Για τις δύο εβδομάδες πριν από την ημέρα της εγχείρησης θα είναι καλή ιδέα αν μπορείτε να κρατήσετε το παιδί σας μακριά από άτομα που έχουν κρυολόγημα ή πυρετό. Αν το παιδί σας αναπτύξει πυρετό, βήχα ή κρυολόγημα σε αυτό το διάστημα, μιλήστε με κάποιον από την καρδιολογική ή τη χειρουργική ομάδα για να αποφασίσουν αν η εγχείρηση πρέπει να αναβληθεί ή όχι. 

Το παιδί σας θα επισκεφτεί το νοσοκομείο για προεγχειρητικές συμβουλές και εξετάσεις μερικές ημέρες πριν από την εγχείριση. Σε εκείνη την επίσκεψη μπορεί επίσης να γίνει μια ξενάγηση στο νοσοκομείο για εσάς και το παιδί σας. Συνήθεις προ-εγχειρητικές εξετάσεις περιλαμβάνουν ηλεκτροκαρδιογράφημα, ηχοκαρδιογράφημα, ακτινογραφία θώρακος και εξετάσεις αίματος.

Τα παιδιά συνήθως εισάγονται στο νοσοκομείο το πρωί της εγχείρησης ή την προηγούμενη ημέρα. Πόσο χρόνο θα πάρει η εγχείρηση του παιδιού σας και πόσο θα χρειαστεί να μείνει στο νοσοκομείο εξαρτώνται από την κατάσταση της καρδιάς του παιδιού σας και από την εγχείρηση που γίνεται.

Μερικές φορές το χειρουργικό πρόγραμμα πρέπει να τροποποιηθεί απροσδόκητα λόγω κάποιου εκτάκτου περιστατικού. Θα πρέπει εσείς και το παιδί σας να είστε προετοιμασμένοι για την πιθανότητα ότι επείγοντα περιστατικά με άλλα παιδιά μπορούν να καθυστερήσουν ή να αναβάλουν την εγχείρηση του παιδιού σας.

Είναι σημαντικό να προετοιμάσετε τον εαυτό σας, καθώς και το παιδί σας, για την εγχείρηση και την παραμονή στο νοσοκομείο. Η καρδιοχειρουργική ομάδα του παιδιού σας θα σας δώσει πληροφορίες για να σας βοηθήσει να προετοιμαστείτε για τον προεγχειρητικό έλεγχο, την εγχείρηση και τη νοσηλεία. Μπορεί, επίσης, να υπάρχουν νοσοκόμοι, άλλοι ειδικοί στη ζωή και τα ενδιαφέροντα ενός παιδιού ή κοινωνικοί λειτουργοί που είναι ειδικώς εκπαιδευμένοι και διαθέσιμοι για να απαντήσουν τις ερωτήσεις σας. Η πιθανή οργανωμένη περιήγηση-ξενάγηση στο νοσοκομείο πριν από την ημέρα της εγχείρησης μπορεί να βοηθήσει εσάς και το παιδί σας να καταλάβετε καλύτερα πώς θα είναι η παραμονή στο νοσοκομείο.

Για να νοιώθει το παιδί σας πιο άνετα και ήρεμα στο νοσοκομείο, φέρτε μαζί σας αγαπημένα του παιγνίδια, εικόνες, κουβέρτες, μαξιλάρια ή άλλα αντικείμενα που θυμίζουν στο παιδί σας το σπίτι του. Θα θελήσετε ίσως να ρωτήσετε εκ των προτέρων για τις ώρες επισκέψεων στο νοσοκομείο και για τους κανόνες του ως το ποιος μπορεί να επισκεφτεί το παιδί σας στο νοσοκομείο. Συχνά επιτρέπεται στους γονείς και τους κηδεμόνες να περνάνε τη νύχτα στο δωμάτιο μαζί με το παιδί τους. Αν όχι, πολλά νοσοκομεία διαθέτουν καταλύματα για διανυκτέρευση των γονέων και των κηδεμόνων εντός του νοσοκομείου ή στη γειτονιά του νοσοκομείου.

Μεταγγίσεις Αίματος. Για τις καρδιακές εγχειρήσεις χρειάζονται συχνά οι μεταγγίσεις αίματος. Η ποσότητα αίματος που απαιτείται εξαρτάται από το είδος της επέμβασης. Όλες οι δωρεές αίματος ελέγχονται προσεκτικά ώστε να ταιριάζουν στον τύπο αίματος του παιδιού σας και για να αποκλειστούν λοιμώξεις όπως HIV/AIDS και ηπατίτιδα. Μερικές φορές υπάρχει έλλειψη αίματος, κι έτσι είναι πάντοτε εκτιμητέο όταν μέλη της οικογένειας και φίλοι δίνουν αίμα στην τράπεζα αίματος για να αντικατασταθεί το αίμα που θα χρησιμοποιηθεί για το παιδί σας. Μπορεί να είναι δύσκολο να οργανωθεί ο τρόπος για να δοθεί στο παιδί σας το ίδιο αίμα που έχετε δωρίσει, αλλά αν επιθυμείτε περισσότερες πληροφορίες για το πώς μπορεί να οργανωθεί μια τέτοιου είδους μετάγγιση, επικοινωνήστε με το γραφείο του καρδιοχειρουργού σας.   

Μιλώντας στο Παιδί Σας για την Εγχείρησή Του. Τι θα πείτε στο παιδί σας για μια εγχείρηση εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού σας, την ικανότητά του να καταλάβει και τη συναισθηματική του ωριμότητα. Ο παιδοκαρδιολόγος σας, ο καρδιοχειρουργός σας και άλλο ειδικώς εκπαιδευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό στο νοσοκομείο μπορούν να σας βοηθήσουν να αποφασίσετε πώς να εξηγήσετε τη χειρουργική θεραπεία στο παιδί σας. Είναι σημαντικό να του παρουσιάσετε απλές, αληθείς πληροφορίες και να απαντήσετε όλες τις ερωτήσεις του. Αν δεν γνωρίζετε την απάντηση σε κάποια ερώτηση, επικοινωνήστε με έναν από τους ειδικούς στην ομάδα που φροντίζει το παιδί σας για να σας βοηθήσει με τις σχετικές πληροφορίες. Το παιδί σας θα πρέπει να καταλάβει ότι θα υπάρξουν φορές, στη διάρκεια της εγχείρησης και μετά την εγχείρηση, που εσείς και το παιδί σας θα είσαστε χώρια. Είναι σημαντικό να διαβεβαιώσετε το παιδί σας ότι ποτέ δεν θα βρεθείτε σε μακρινή απόσταση και ότι θα επιστρέψετε κοντά του μόλις σας το επιτρέψουν οι γιατροί. Τονίστε του ότι αυτό είναι ένα φυσιολογικό μέρος της διαδικασίας της εγχείρησης και όχι ένα είδος τιμωρίας.

Άσχετα από το πόσο καλά προετοιμάζετε το παιδί σας για την εγχείρηση, μπορεί μερικές φορές να είναι θυμωμένο ή θλιμμένο. Αυτές τις φορές ίσως βοηθήσει να του πείτε ότι είναι τελείως φυσιολογικό να έχει αυτά τα συναισθήματα, αλλά προσπαθήστε να του θυμίσετε γιατί η εγχείρηση είναι σημαντική και γιατί χρειάζεται να γίνει.

Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας εξηγώντας του γιατί χρειάζεται να γίνει η εγχείρηση με απλές, σαφείς λέξεις. Παραθέτω παρακάτω μερικές προσεγγίσεις, μερικά λόγια που γονείς έχουν χρησιμοποιήσει για να συζητήσουν με το παιδί τους για την εγχείρηση:

«Η καρδιά σου δεν δουλεύει όπως πρέπει, αλλά μπορεί να διορθωθεί. Οι γιατροί και οι νοσοκόμες πρόκειται να βοηθήσουν την καρδιά σου να δουλεύει καλύτερα».

«Στη διάρκεια της εγχείρησης οι γιατροί θα σου δώσουν φάρμακα και έτσι θα είσαι κοιμισμένος και δεν θα νοιώσεις τίποτα. Μετά το τέλος της εγχείρησης, μπορεί να νοιώσεις ότι πονάς, αλλά οι νοσοκόμες σου θα σου δώσουν φάρμακο για να διώξει τον πόνο».

«Αμέσως μετά την εγχείρηση θα μείνεις σε ένα ειδικό δωμάτιο όπου γιατροί και νοσοκόμες θα σε προσέχουν πολύ. Θα μπορώ να είμαι μαζί σου πολύ συχνά και θα βρίσκομαι πάντοτε σε κοντινή απόσταση. Αφού δυναμώσεις, θα σε μεταφέρουν σε ένα κανονικό δωμάτιο νοσοκομείου. Όταν βρεθείς εκεί, θα μπορώ να μένω μαζί σου σχεδόν όλη την ώρα».     

«Ενόσω μένεις στο νοσοκομείο, θα συναντήσεις άλλα παιδιά που επίσης γίνονται καλύτερα (αναρρώνουν) μετά την καρδιακή τους εγχείρηση. Θα ετοιμάζονται να γυρίσουν στο σπίτι τους. Θα μπορέσεις κι εσύ να γυρίσεις στο σπίτι μόλις οι γιατροί πουν ότι είσαι έτοιμος».

Στο Χειρουργείο. Οι εγχειρήσεις καρδιάς στα παιδιά γίνονται από μια ομάδα που περιλαμβάνει τον καρδιοχειρουργό, τον αναισθησιολόγο, άλλους γιατρούς, τεχνικούς αιμάτωσης (perfusionists), άλλους τεχνικούς, νοσοκόμους και νοσοκόμες ποικίλων αρμοδιοτήτων, και βοηθούς των γιατρών. Ενόσω ο χειρουργός εκτελεί την εγχείρηση, ο αναισθησιολόγος δίνει στο παιδί σας αναισθησία και παρακολουθεί τα ζωτικά του σημεία.

Ένα μηχάνημα καρδιάς-πνευμόνων (γνωστό επίσης ως «μηχάνημα εξωσωματικής κυκλοφορίας») χρησιμοποιείται στη διάρκεια της εγχείρησης ανοικτής καρδίας. Το μηχάνημα αυτό επιτρέπει στο αίμα να παρακάμπτει την καρδιά έτσι ώστε να είναι δυνατόν η καρδιά να αδειάσει (να εκκενωθεί), να ανοιχτεί και να επιδιορθωθεί. Το μηχάνημα καρδιάς-πνευμόνων απομακρύνει το μπλε αίμα πριν να μπει στην καρδιά, το αντλεί μέσα από ένα μηχάνημα που του προσθέτει οξυγόνο και το κάνει πάλι κόκκινο, και στη συνέχεια αντλεί το κόκκινο αίμα πάλι μέσα στο σώμα του ασθενούς.

Όταν το μηχάνημα καρδιάς-πνευμόνων βρίσκεται πλέον σε λειτουργία και η καρδιά έχει αδειάσει, δίνεται ένα φάρμακο για να σταματήσει τη λειτουργία (την άντληση) της καρδιάς. Ο χειρουργός μπορεί τότε να ανοίξει την καρδιά και να κάνει την εγχείρηση. Αφού τελειώσει η εγχείρηση, η καρδιά κλείνει (συγκλείεται), επιτρέπεται στο αίμα να μπει στη καρδιά και η καρδιά αρχίζει να αντλεί πάλι. Όταν η καρδιά αντλεί πλέον με φυσιολογικό τρόπο, το μηχάνημα καρδιάς-πνευμόνων σβύνει και αποσυνδέεται από το παιδί σας. 

Μερικές εγχειρήσεις που γίνονται στα αγγεία αίματος που βρίσκονται δίπλα στην καρδιά δεν χρειάζονται το μηχάνημα καρδιάς-πνευμόνων. Αυτοί οι τύποι εγχειρήσεων ονομάζονται «εγχειρήσεις κλειστής καρδίας».

Στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Μετά την εγχείρηση το παιδί σας θα πάει στη μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ). Ειδικώς εκπαιδευμένοι γιατροί, νοσοκόμες και τεχνικοί θα προσφέρουν τη φροντίδα τους συνεχώς όλο το εικοσιτετράωρο.

Μην ανησυχήσετε όταν δείτε τα μηχανήματα και τους σωλήνες. Ο γιατρός ή η νοσοκόμα του παιδιού σας θα σας εξηγήσουν τον σκοπό που έχουν τα monitors (μηχανήματα παρακολούθησης και καταγραφής), η υποστήριξη και τα φάρμακα που χορηγούνται στο παιδί σας. Όλα αυτά είναι απαραίτητα για να βοηθήσουν και να υποστηρίξουν το παιδί σας και χρησιμοποιούνται μόνο για όσο χρόνο χρειάζονται.

Εξετάσεις αίματος, ηλεκτροκαρδιογραφήματα, ηχοκαρδιογραφήματα και ακτινογραφίες θώρακος γίνονται συχνά για να παρακολουθείται η λειτουργία της καρδιάς του παιδιού σας. Ενδοφλέβια φάρμακα δίνονται συνήθως για να αυξήσουν την πίεση αίματος ή τον καρδιακό ρυθμό του παιδιού σας ή για να βοηθήσουν το σώμα του να απαλλαγεί από τα επιπλέον υγρά που συσσωρεύονται στη διάρκεια της εγχείρησης ανοικτής καρδίας. Το παιδί σας θα διατηρείται σε όσο το δυνατόν περισσότερο αναπαυτική και ήρεμη κατάσταση με φάρμακα για τον πόνο (παυσίπονα) και ηρεμιστικά φάρμακα.

Οι συνηθισμένοι τρόποι παρακολούθησης και υποστήριξης που χρησιμοποιούνται στη ΜΕΘ περιλαμβάνουν:

  • Κεντρική φλεβική γραμμή: Ένας μικρός σωλήνας (καθετήρας) που χρησιμοποιείται για να χορηγούνται φάρμακα, υγρά και για να παρακολουθείται η πίεση στις φλέβες του παιδιού σας. Ο σωλήνας τοποθετείται απευθείας μέσα στην καρδιά μέσω του τοιχώματος του θώρακα ή μέσω μιας από τις μεγάλες φλέβες στο σώμα.
  • Αρτηριακή γραμμή: Ένας μικρός σωλήνας (καθετήρας) που επιτρέπει να μετράται συνεχώς η αρτηριακή πίεση αίματος του παιδιού σας. Ο σωλήνας συνήθως τοποθετείται μέσα σε μια αρτηρία στον καρπό, στην βουβωνική περιοχή ή στα πόδια.
  • Αρτηριακά αέρια αίματος: Μια εξέταση στην οποία παίρνεται αίμα από την αρτηριακή γραμμή και που παρέχει πληροφορίες για το πόσο καλά λειτουργούν οι πνεύμονες και η καρδιά.
  • Κορεσμός οξυγόνου: Ένα μικρό monitor τοποθετημένο στο δάχτυλο του χεριού ή του ποδιού που επιτρέπει να παρακολουθείται συνεχώς το επίπεδο του οξυγόνου στις αρτηρίες.
  • Μηχανικός αναπνευστήρας: Πολλά παιδιά χρειάζονται αυτό το μηχάνημα αναπνοής για να παρέχει οξυγόνο στους πνεύμονες μέχρι να ξυπνήσουν από την εγχείρηση και να μπορέσουν να αναπνεύσουν φυσιολογικά. Ο αναπνευστήρας παραδίδει οξυγόνο στους πνεύμονες μέσω ενός ειδικού σωλήνα (ενδοτραχειακός σωλήνας) που τοποθετείται στον λαιμό και μέσα στην «τραχεία», δηλαδή τον κύριο αεραγωγό του σώματος.
  • Συνεχής Θετική Πίεση στους Αεραγωγούς / Continuous Positive Airway Pressure (CPAP): Αυτή η ειδική συσκευή τοποθετείται μέσα στα ρουθούνια του παιδιού σας για να παρέχει οξυγόνο υπό πίεση. Αυτό μπορεί να κρατάει εκτεταμένους (φουσκωμένους) τους πνεύμονες χωρίς τη χρήση του μηχανικού αναπνευστήρα.
  • Ρινική κάνουλα: Μικροί σωλήνες τοποθετημένοι μέσα στα ρουθούνια του παιδιού σας που παρέχουν οξυγόνο στους πνεύμονες.
  • Θωρακικός σωλήνας: Ένας σωλήνας που τοποθετείται, μέσω μικρών τομών που γίνονται στο τοίχωμα του θώρακα, μέσα στον χώρο γύρω από την καδιά ή τους πνεύμονες για να αποχετεύουν υγρά και αέρας που δημιουργούνται από την εγχείρηση. Το παιδί σας μπορεί να έχει έναν ή περισσότερους θωρακικούς σωλήνες. Αυτοί οι σωλήνες αφαιρούνται μόλις σταματήσει (στερέψει) η αποχέτευση των υγρών και του αέρα.
  • Καθετήρας Foley (καθετήρας ούρων): Ένας σωλήνας που τοποθετείται μέσα στην κύστη για να αποχετεύει συνεχώς τα ούρα και για να υπάρχει η βεβαιότητα ότι τα νεφρά του παιδιού σας λειτουργούν κανονικά.
  • Καλώδια βηματοδότησης: Μικρά σύρματα που τοποθετούνται μέσω του τοιχώματος του θώρακα και εφαρμόζονται απευθείας στην καρδιά. Αν το παιδί σας εμφανίσει έναν παθολογικό ρυθμό, αυτά τα καλώδια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αποκατασταθεί ο φυσιολογικός ρυθμός της καρδιάς.   

Περαιτέρω Νοσοκομειακή Φροντίδα. Αφού βγει από τη ΜΕΘ, το παιδί σας θα μεταφερθεί σε έναν λιγότερο εντατικό χώρο του νοσοκομείου, που συχνά ονομάζεται «όροφος» ή «μονάδα ενδιάμεσης φροντίδας». Σε αυτούς τους χώρους η καρδιακή συχνότητα και ο καρδιακός ρυθμός μπορεί να συνεχίσουν να παρακολουθούνται με τη χρήση ενός συστήματος συνεχούς ηλεκτροκαρδιογραφήματος που ονομάζεται «τηλεμετρία». Θα μπορέσετε να παίξετε μεγαλύτερο ρόλο στη φροντίδα του παιδιού σας και πιθανότατα θα μπορέσετε να μένετε τη νύχτα στο δωμάτιο μαζί του. Το παιδί σας θα μπει σε ένα πρόγραμμα που έχει σκοπό να ενθαρρύνει το βήξιμο και τη βαθειά αναπνοή. Αυτές οι ασκήσεις είναι πολύ σημαντικές για να προληφθούν η σύμπτυξη και η λοίμωξη στους πνεύμονες. Η εκ μέρους σας ενθάρρυνση του παιδιού σας να κάνει φυσιολογικές δραστηριότητες, όπως το να παίξει, να περπατήσει και να πάει στην τουαλέτα, θα επιταχύνει την ανάρρωσή του.      

Μετά την εγχείρηση δίνεται σε μερικά παιδιά δίαιτα με χαμηλή ποσότητα αλατιού για να ελαττωθεί η συσσώρευση υγρών στο σώμα. Φάρμακα όπως διουρητικά, digoxin ή αντιβιοτικά μπορεί να δοθούν, και μερικές φορές αυτά τα φάρμακα συνεχίζονται και για μερικό καιρό μετά την έξοδο από το νοσοκομείο.  

Μερικά παιδιά μπορεί να έχουν πυρετό τις πρώτες ημέρες μετά την εγχείρηση. Ο πυρετός μπορεί να είναι μια φυσιολογική αντίδραση στην εγχείρηση, αλλά αν ο πυρετός δεν υποχωρήσει, οι γιατροί σας μπορεί να κάνουν εξετάσεις για να ανακαλύψουν την αιτία του και πώς να τη θεραπεύσουν.

Αρχικώς, το παιδί σας ίσως χρειαστεί φάρμακο για τον πόνο (παυσίπονο), αλλά ο πόνος συχνά υποχωρεί σε διάστημα μερικών ημερών μετά την εγχείρηση στα περισσότερα παιδιά.

Καθώς το παιδί γίνεται καλύτερα (αναρρώνει) μετά την εγχείρηση καρδιάς, η θερμοκρασία γίνεται φυσιολογική, η σίτιση βελτιώνεται και δεν υπάρχουν σημάδια συσσώρευσης υγρών. Φάρμακα που δίνονταν ενδοφλεβίως (με ορό) διακόπτονται ή μετατρέπονται σε φάρμακο που μπορεί να δοθεί από το στόμα. Το οξυγόνο διακόπτεται και οι ειδικές κεντρικές γραμμές αφαιρούνται.

Όταν οι γιατροί είναι ικανοποιημένοι ότι το παιδί σας πάει καλύτερα, θα έρθει σύντομα η ώρα για να πάει σπίτι. Συχνά γίνονται ακτινογραφία θώρακος, ηχοκαρδιογράφημα και ηλεκτροκαρδιογράφημα πριν από την έξοδο από το νοσοκομείο για να ελεγχθούν τα αποτελέσματα της εγχείρησης. Μπορεί να δοθούν στο παιδί σας παυσίπονα ή καρδιακά φάρμακα για να παίρνει στο σπίτι. Θα σας δοθούν οδηγίες για το πώς και πότε να δίνετε αυτά τα φάρμακα και θα πρέπει να καταλάβετε με σαφήνεια αυτές τι οδηγίες προτού φύγετε από το νοσοκομείο. Τα φάρμακα μπορεί να διακοπούν ή να προσαρμοστούν από τον καρδιολόγο ή τον χειρουργό του παιδιού σας όταν ελέγξουν το παιδί σας στις μετεγχειρητικές επισκέψεις.

Φροντίζοντας το Παιδί Σας στο Σπίτι. Η χειρουργική ομάδα θα σας δώσει οδηγίες γύρω από τη φροντίδα της πληγής και το είδος της δραστηριότητας του παιδιού σας μετά την έξοδό του από το νοσοκομείο. Γενικώς, η τομή (η πληγή) στον θώρακα θα πρέπει να διατηρείται καθαρή και στεγνή. Στα περισσότερα παιδιά επιτρέπεται να κάνουν ένα γρήγορο ντους ή μπάνιο με σφουγγάρι που ακολουθείται από απαλό στέγνωμα της τομής με πετσέτα. Το κολύμπι ή το μούλιασμα στη μπανιέρα συνήθως δε επιτρέπονται για τουλάχιστον μερικές εβδομάδες μετά την εγχείρηση. Τα παιδιά μπορούν συνήθως να παίρνουν μέρος στις κανονικές δραστηριότητες του σπιτικού, αλλά θα πρέπει να αποφεύγουν κάθε τραχύ, δυνατό παιχνίδι ή άθλημα μέχρι να το επιτρέψει ο γιατρός σας.

Τα παιδιά σχολικής ηλικίας συνήθως δεν πάνε στο σχολείο για μερικές εβδομάδες μετά την εγχείρηση. Ο γιατρός σας θα σας πει πότε το παιδί σας μπορεί να επιστρέψει στο σχολείο, τη γυμναστική και τις αθλητικές δραστηριότητες.

Θα πρέπει να τηλεφωνήσετε στον χειρουργό σας ή τον καρδιολόγο σας αν το παιδί σας αναπτύξει πυρετό, πόνο στο στήθος, ή δυσκολία στην αναπνοή. Ή αν αναπτύξει ερυθρότητα, πρήξιμο ή πύον στο σημείο της τομής (της πληγής).   

18 Φεβρουαρίου 2012


Ακολουθήστε μας στο facebook και στο twitter: